27.1.06

Odkryliśmy najmniejszą planetę


Naukowcy z polskiego projektu badawczego OGLE odkryli planetę zaledwie 5,5 razy większą od Ziemi. To najmniejsza z dotychczas odkrytych planet pozasłonecznych!

Obiekt, oznaczony OGLE-2005-BLG-390Lb, okrąża swoją gwiazdę (o pięciokrotnie mniejszej masie niż Słońce) w ciągu 10 lat, znajdując się od niej trzy razy dalej niż Ziemia od Słońca. Planeta jest prawdopodobnie mroźna i skalna, a temperatura na powierzchni to -220 stopni Celsjusza. Układ znajduje się w pobliżu środka naszej Galaktyki, w odległości 20 tysięcy lat świetlnych od Ziemi.

Projekt OGLE, prowadzony przy Uniwersytecie Warszawskim, polega na regularnej, masowej obserwacji ponad 200 milionów gwiazd. Projekt ma na celu poszukiwanie zjawisk mikrosoczewkowania grawitacyjnego, jednak "przy okazji" zasłynął z odkryć pozasłonecznych planet.

Efekt soczewkowania grawitacyjnego obserwujemy, gdy między odległą gwiazdą a Ziemią znajdzie się masywny obiekt, który poprzez swoją grawitację zadziała dla światła biegnącego z gwiazdy jak soczewka (uginając nieco bieg promieni), wzmacniając blask tej gwiazdy. Takie zjawisko zachodzi rzadko, dlatego w projekcie obserwuje się tak wiele gwiazd.

Odkrycie "podejrzanej" gwiazdy to zasługa polskiego projektu OGLE i takich osób jak prof. Bohdan Paczyński z University of Princeton i prof. Andrzej Udalski z Uniwersytetu Warszawskiego. Polski teleskop w obserwatorium Las Campanas w Chile obserwuje co noc ponad 100 milionów gwiazd. 11 lipca 2005 roku wykrył pojaśnienie gwiazdy OGLE-2005-BLG-390, zjawisko potwierdził inny projekt - MOA, do obserwacji włączyły się sieci teleskopów PLANET i RoboNet. Na przełomie lipca i sierpnia blask gwiazdy wzrósł trzykrotnie, po czym 10-11 sierpnia odległa gwiazda znowu nieco pojaśniała. To wskazało na istnienie planety krążącej wokół gwiazdy - mikrosoczewki grawitacyjnej. Łącznie w odkryciu miało swój udział 73 naukowców z 12 krajów świata.

Źródło: AstroNews

Brak komentarzy: